In 1940 kreeg Jac Maris de opdracht van een regionaal comité van notabelen een monument te maken voor hen die in mei 1940 gesneuveld waren bij de Heumense sluis. Tijdens de oorlog kon men dat monument niet oprichten en bleef het staan bij Maris thuis. Na de oorlog was voor de oprichting van oorlogsmonumenten goedkeuring nodig van de overheid. In april 1946 deed reserve-majoor Weber, een van de initiatiefnemers van dit project, vanuit zijn woonplaats Den Haag bij de provinciale commissie van Gelderland een aanvraag om goedkeuring tot oprichting van het monument. Die goedkeuring kwam en uiteindelijk vond de onthulling plaats op 31 mei 1947.
Op het monument staan 24 namen vermeld, niet alleen van diegenen die in 1940 bij de sluis sneuvelden, maar ook van de militairen uit de gemeente die bij de Grebbeberg en elders waren omgekomen.
Het monument werd een plaats van herinnering waar nog steeds herdenkingsceremonies plaatsvinden.
In mei 1986 is het monument geadopteerd door de Heumense schooljeugd in samenwerking met oud-strijders van het 1ste Bat. 26ste R.I.
Een meer uitgebreide beschrijving van dit monument is te lezen in het boek Jac Maris en de Tweede Wereldoorlog.
