Moeder Gods van het niet-verbrandend Braambos

Blauw faience, h. 90 cm, b. 46 cm, op ijzeren draagsteunen, ges. JAC M, rechts onderaan(?)

Van dit werk is ons niet bekend waarom en voor wie Jac Maris het gemaakt heeft.
We zien een vrouw die een kind voor zich houdt temidden van vlammende takken.
Het werk werd van 15 oktober t/m 5 november 1961 tentoongesteld in het gebouw van R.S. Stokvis te Rotterdam.
Ons is nog een tweede versie bekend in een andere particuliere collectie.

Wij interpreteren het werk als een gestileerde voorstelling van de Brandende Braambos-Madonna.
Het brandende braambos dat niet verbrandt is afkomstig uit het Bijbelboek Exodus hoofdstuk 3, waar JHWH in een visioen verschijnt aan Mozes.
Christelijke kerkvaders interpreteerden dit visioen als een profetie van de komst van Christus uit de Maagd Maria (het braambos verteert niet).

Maris heeft zich hiervoor mogelijk laten inspireren door (een van) onderstaande bronnen.

Maris onderhield vriendschappelijke betrekkingen met ikonenkenner Dr. W.P.Theunissen en had van hem diens boek Ikonen cadeau gekregen met de persoonlijke opdracht Aan onze goede vrienden de Heer en Mevrouw Maris in hartelijke genegenheid en grote vriendschap aangeboden door de schrijver W.Theunissen Heumen 17 maart ’51 bij een bezoek aan het Blokhuis “oord van inspiratie en zwoegen”.
Vanaf de Middeleeuwen bestond er een populaire ikoon uit de Oosters-Orthodoxe traditie met de titel De bovenal heilige Moeder Gods van het niet-verbrandend Braambos.
Deze belangrijke ikoon werd daarom in de loop der eeuwen steeds meer de beschermster tegen vuur, brand, onweer en bliksem (feestdag 4 september).
Traditioneel wordt het visioen van Mozes (met Maria en Kind Jezus in het braambos, waaraan de ikoon zijn naam te danken heeft) in een scène linksboven in de ikoon afgebeeld.

Een tweede inspiratiebron zou het grote middenpaneel kunnen zijn van een triptiek van Nicolas Froment in de kathedraal van Aix-en-Provence (zie afbeelding). Heeft Maris dit op een van zijn vakanties in Frankrijk gezien?

Een derde inspirator is mogelijk de pater Karmeliet Titus Brandsma.
Ook met hem was Maris bevriend. Op diens verzoek had Maris al de kruiswegstaties voor het Bonifatiuspark Dokkum vervaardigd.
De Karmelietenorde heeft een sterke Maria-devotie.

Tot slot merken we op dat dit werk overeenkomst vertoont met een bronzen reliëf in onze collectie (catalogusnummer 107).

In particuliere collectie sinds 1978.